Nieuwsgierigheid is misschien wel een van de eigenschappen waarmee je het verst komt. In je persoonlijke leven en ook in de organisatie waar je werkt. Door nieuwsgierig te zijn naar mensen en je te verdiepen in het perspectief en de stijl van de ander, begrijp je beter wat de ander drijft, meebrengt en kan betekenen. Dit biedt ruimte om samen bestaande blokkades, impasses en frustrerende patronen te doorbreken en baanbrekende innovatieve ideeën uit te proberen. En dat kan veel moois opleveren.
Ik hoor je denken: makkelijker gezegd dan gedaan. En dat klopt! Want om je nieuwsgierigheid te tonen, moet je echt durven oversteken naar de ander. Door je eigen ongemak te herkennen, te begrijpen én te overwinnen.
Zo kan het best lastig zijn een gesprek aan te gaan. Omdat je ten opzichte van de ander verschilt van achtergrond, van persoonlijk, praktisch of zakelijk perspectief, van generatie, noem maar op. Zeker in de vaak praktijkgerichte en procesmatige maakindustrie is het best een uitdaging om uit de inhoud te stappen en elkaar van mens tot mens op te blijven zoeken. Bovendien kan een gesprek aangaan met een onbevangen, open en nieuwsgierige houding ook confronterend zijn voor jezelf. Het kan van je vragen om jouw eigen perspectieven, ideeën en gedrag te heroverwegen en waar nodig aan te passen.
Durf en ga het werkelijk aan en stel je ervoor open. Ga de uitdaging aan om elkaar vrijuit te bevragen. Zet de bril van de ander op en kijk ook naar jezelf. Daar krijg je veel voor terug. Met onderlinge nieuwsgierigheid ga je elkaar namelijk écht zien, aanvoelen en waarderen. Het maakt de weg vrij om je kwetsbaarheid en ook je talenten te tonen en naar elkaar toe te bewegen. Ook al verschil je nog zo van elkaar.
En zo kan er ruimte en nieuwe energie ontstaan in de samenwerking en teamspirit die tot verrassende successen kunnen leiden. Niet in de laatste plaats kan het jou zelf verrijken. Onlangs zag ik op een T-shirt van mijn dochter de tekst: creatives are the new athletes. Ik zou die zin in dit kader willen vertalen naar: nieuwsgierige mensen die creatief onderzoeken, ontmoeten en ontdekken, zijn de ware atleten in organisaties en het leven.
Nu we het toch over atleten hebben: tijdens de Olympische Spelen afgelopen zomer vertelde een topcoach dat ook de topprestaties van atleten voortkomen uit hun eindeloze nieuwsgierigheid. Op een bepaald moment zijn zij sporttechnisch en fysiek al erg goed. De (gouden) topprestaties worden bereikt door ook op mentaal vlak elkaar op te zoeken. Door vanuit pure nieuwsgierigheid en openheid het beste in elkaar naar boven te halen. Ook aan dat succes ligt dus de gezonde confrontatie tussen mensen ten grondslag.
Maar het omgekeerde geldt ook: je kunt ook het slechtste in elkaar naar boven halen. Door niet naar elkaar te luisteren, over elkaar in plaats van met elkaar te praten, te oordelen, stempels te plakken, in hokjes te denken en halsstarrig vast te houden aan je eigen gevoel, ideeën, en denkrichtingen.
Moet je dan jezelf volledig buitenspel zetten? Nee, absoluut niet. Nieuwsgierigheid is een prachtige eigenschap om de ander met een open vizier te benaderen. Maar het gaat er vooral om de balans te vinden tussen het geven van ruimte aan de ander én ruimte behouden voor jezelf. Dat gaat met vallen en opstaan en telkens weer te durven experimenteren.
Ook ik ervaar dit telkens weer als ontwikkelingspartner. Ik blijf me openstellen om te leren en in co-creatie met de klant en mijn collega’s verder te komen. Hoe is dat voor jou? Welke ervaringen heb jij als het gaat om nieuwsgierig en met een open vizier een ander te benaderen en door de bril van die ander naar jezelf te kijken? Ik ben heel benieuwd!
Arianne van Tongeren
Ontwikkelingspartners